به نظر میرسد افغانستان بار دیگر به جبهه تلاش روسیه جهت تضعیف غرب و مخصوصا تضعیف منافع جغرافیه سیاسی امریکا تبدیل شدهاست.
ماه گذشته روسیه میزبان نماینده گانی از چین و پاکستان بود تا در مورد تحولات افغانستان بحث کنند و هر سه کشور بر سر اتخاذ روشی انعطافپذیر توافق کردند تا برخی از رهبران طالبان را از لست تحریمهای سازمان ملل متحد حذف کنند. این تصمیم منحیث بخشی از تلاش آنها جهت پیشبرد گفتگوی مسالمتآمیز بین کابل و نهضت طالبان تلقی میشود.
طالبان سپری برای مبارزه علیه داعش
د نیوز راپور داد: این سه کشور بر نگرانیهای خود در مورد افزایش فعالیت گروههای افراطی، از جمله شاخه داعش در افغانستان تأکید کردند و اظهار داشتند که طالبان سپری ضروری برای مبارزه جهانی علیه داعش بوده است.
بدیهی است که طالبان هم از این حرکت استقبال کردهاند. در بیانیهای صادر شده از طرف طالبان ذکر شدهاست که این مایه خوشحالی و مباهات است که میبینیم کشورهای منطقه نیز درک کردهاند که امارت اسلامی افغانستان یک نیروی سیاسی و نظامی است.
پیشنهاد مطرحشده در بحث سهجانبه مسکو راجع به حذف اسامی برخی از اعضای طالبان از لست تحریم، یک گام مثبت رو به جلو در ایجاد صلح و امنیت در افغانستان قلمداد شده است.
افغانستان به جبهه روسیه جهت تضعیف غرب تبدیل شده است
به نظر میرسد افغانستان بار دیگر به جبهه تلاش روسیه جهت تضعیف غرب و مخصوصا تضعیف منافع جغرافیه سیاسی امریکا تبدیل شدهاست.
روسیه با کسب یک موفقیت ظاهری در سوریه، در حال حاضر خود را منحیث پیشاهنگ چالش جهانی در غرب معرفی میکند.
جای تعجب نیست که اردوی امریکا این حمایت ناگهانی روسیه از طالبان را منحیث کوششی برای تضعیف تلاشهای نظامی ناتو در افغانستان در نظر بگیرد. دولت افغانستان هم به شدت در مقابل تلاشهای روسیه جهت تقویت اعتبار طالبان واکنش نشان دادهاست.
نیروهای افغان با کمک غربیها در یک نبرد شدید علیه طالبان مبارزه میکنند. پس از اینکه اعلام شد ماموریت جنگی ایالات متحده در افغانستان به پایان رسیده، بارک اوباما فهمید که میبایست مجددا در تصمیمگیری خود بر اساس واقعیتهای جاری بازنگری کند.
او تصمیم گرفت حدود 300 تن از عساکر نیروی بحری ایالات متحده را منحیث مشاور به افغانستان برگرداند. آنها دو سال پس از اینکه منحیث نیروی جنگی خاک افغانستان را ترک کردند؛ این بار با عنوان دیگری به آنجا برمیگردند.
هنوز حدود 10 هزار نیروی امریکایی در افغانستان حضور دارند. این تعداد بالاتر از رقم 5 هزار عسکر است که اوباما در مبارزات انتخاباتی پیشبینی کرده بود. اوباما قول داده بود که تلاش میکند تعداد نیروهای زمینی واشنگتن در افغانستان را کاهش دهد. وضعیت امنیتی در افغانستان همچنان متزلزل باقی ماندهاست.
اوایل این هفته، بر اثر 2 بمبگذاری پشت سر هم در نزدیکی ولسی جرگه در کابل، بیش از 50 نفر کشته و 80 تن زخم برداشتند. طالبان مسئولیت این بمبگذاری را برعهده گرفت. پیشنهادهای مکرر ارایهشده برای برگزاری مذاکرات صلح با طالبان شکست خورده و انتظار میرود در موسم بهار فصل جدیدی از مبارزات شدید آغاز شود.
رییس جمهور اشرف غنی و داکتر عبدالله عبدالله رییس اجراییه هم بحث و جدل دارند و دولت افغانستان با بحران سیاسی جدی مواجه شده است.
روسیه با یک پلان وارد میشود. در میان این اوضاع وخیم دولت افغانستان و روابط آنها با غرب، روسیه برقراری روابط گرمی با طالبان را آغاز میکند. در حال حاضر این استدلال وجود دارد که افغانستان میتواند به یک پناهگاه امن برای داعش تبدیل شود، و داعش از آنجا میتواند تهدیدی جدی برای مناطق داخلی روسیه به شمار آید.
داعش نگرانی اصلی چین و روسیه است
این راپور میافزاید: چین نیز همچنان در مورد تاثیر رشد تهدید داعش در ولایت سین کیانگ این کشور نگران است و بنابراین چین و روسیه دریافتهاند که پاکستان مخاطب مهمی است که شاید بتواند طالبان را به گونهای مدیریت کند که به نیرویی در مقابل داعش تبدیل شوند.
روسیه قبلا به اردوی افغانستان با ارایه چرخبال کمک کرده بود و همچنین توافق کرده بود مسیری جهت تامین و حمل مواد و تجهیزات مورد نیاز ایتلاف از طریق روسیه ایجاد کند.
اما این همکاری مربوط به گذشته است چون ارتباط میان مسکو و طالبان در سالهای اخیر به حدی افزایش یافته که در آن دو طرف اطلاعاتی در مورد داعش رد و بدل کردهاند.
طالبان برای روسیه یک مزاحم محلی قلمداد میشود. چون این گروه ایده مبارزه جهانی را کنار گذاشتهاند، در حالیکه داعش مبارزان بین المللی هستند.
ضمیر کابلوف نماینده ویژه ولادیمیر پوتین در افغانستان، عقیده دارد که تا آنجا که به مبارزه با داعش مربوط میشود، منافع طالبان به طور عینی با منافع ما منطبق است.
گرمتر شدن رابطه روسیه با پاکستان بخشی از یک تغییر گستردهتر در سیاست خارجی مسکو است. روسیه و پاکستان در سِپتِمبر 2016 اولین مانور نظامی مشترک خود را اجرا کردند و اولین جلسه مشاوره دو جانبه در مورد مسایل منطقوی را در ماه دیسِمبر برگزار کردند.
پس از حذف رسمی تحریم تسلیحاتی علیه پاکستان در سال 2014، اردوی پاکستان چهار چرخبال جنگی MI-35M ساخت روسیه را در سال 2017 از این کشور دریافت خواهد کرد. همچنین احتمال میرود که CPEC (راهروی اقتصادی چین و پاکستان) تحت حمایت چین، ممکن است با اتحادیه اقتصادی اوراسیا تحت حمایت روسیه، ادغام شوند.
چین روسیه را شریک مطمینی برای عقب راندن غربی میداند
چین، روسیه را متحد جدیدی در نظر گرفته که منحیث یک شریک تازه، برای به عقبراندن منافع غربیها، مشتاق به همکاری با چین است.
اگر تهدید داعش از افغانستان دور شود، به نفع روسیه است و روسیه تاکنون این کار را به طور موثر انجام داده است. طالبان منحیث قویترین تهدید بالقوه برای آینده افغانستان باقی میمانند و بمبگذاری روزمره آنها در کشور گواه همین مطلب است.
اما با توجه به عدم قطعیت موجود در مورد سیاست دونالد ترمپ، رییس جمهور منتخب امریکا در قبال افغانستان، روسیه احساس میکند این لحظه فرصت مناسبی است که به منطقه وارد شود و هر پیشرفت کوچکی که افغانستان را اندکی به سمت ثبات سوق میدهد را از خط خارج کند.
هند بازنده افغانستان خواهد بود
روسیه در تلاش است تا با کمک چین و پاکستان با طالبان تعاملی ایجاد کند. از آنجا که هند خصومت تاریخی با این گروه (چین و پاکستان) دارد، ممکن است خود را در منطقه منزوی و جدا افتاده در نظر بگیرد.
دولت افغانستان هم آنقدر ضعیف است که اصلاً نمیتواند حق تقدم خود را در این فرآیند اعلام کند. با توجه به موضعگیری نرم ترمپ در قبال روسیه، اگر او تصمیم بگیرد با روسیه وارد بحث شود و همان روند روسها را پیش ببرد، پس از آن سیاست هند در قبال افغانستان بار دیگر به یک چهار راه خواهد رسید و هند باید در این خصوص تصمیم مهمی بگیرد.
زمانی امریکا قصد داشت با طالبان ارتباط برقرار کند. با وجود خطر به انزوا رفتن، هند بر موضع خود در گروه پابند ماند. در نهایت، دیدگاه دهلی نو غالب و مستولی شد. دیدگاه هند این بود که مطمین است با وجود اقدامات سری و فساد پاکستان، روند به اصطلاح صلح با طالبان به هیچ نتیجهای نمیرسد.
امروز، بار دیگر به نظر میرسد هند منزوی شده و جدا افتاده است. هند میتواند امیدوار باشد که واشنگتن و کابل به مشاورهاش در مورد افغانستان توجه کنند و با قدرت، در برابر محور چین و پاکستان و روسیه بایستند و نگذارند آنها در واقعیتهای استراتیژیک منطقوی در جهت خدمت به اهداف کوتاهمدت خودشان دخالت کنند.
اما امید یک سیاست نیست و ممکن است به زودی دهلی نو مجبور شود در برخی از مفروضات اساسی سیاست خود در قبال افغانستان، بازنگری کند.