وزارت معادن در نظر دارد تا در آينده‌اي نزديك تمامي چاه‌هاي اكتشافي و تفحصي گاز شمال را به چاه‌هاي استخراجي مبدل سازد.
در ولايت جوزجان 36 چاه اكتشافي و تفحصي وجود داشت كه از اين ميان 3 چاه آن قبلا به‌خاطر استخراج گاز به بهره‌برداري سپرده شده بود و اكنون كار روي دو چاه ديگر جريان دارد.
چاه‌هاي اكتشافي و تفحصي، چاه‌هايي است كه به‌خاطر تثبيت موجوديت گاز ابتدا حفر مي‌شود و بعد از تثبيت گاز تا زمان ضرورت بسته مي‌شود.
انجنير صالح محمد فضلي، رئيس تصدي افغان‌گاز ولايت جوزجان مي‌گويد: «از اوايل سال روان، سه حلقه چاه تفحصي گاز را به چاه‌هاي استخراجي مبدل ساخته‌ايم و تا چند روز ديگر چاه‌هاي شماره 22 و 58 قريه «جرقدوق» ولايت جوزجان را نيز به بهره‌برداري خواهيم سپرد كه از اين طريق تمامي نيازمندي‌هاي فابريكه كود و برق مزار شريف مرفوع خواهد شد.»
فابريكه كود و برق مزار شريف به‌خاطر توليد كود و برق، به مقدار قابل‌ملاحظه‌اي گاز نياز دارد و 28 چاه در ولايت جوزجان، اكنون در اختيار اين فابريكه است.
آقاي فضلي مي‌گويد كه به‌خاطر انتقال سريع گاز از تصفيه‌خانه‌هاي «جرقدوق» جوزجان، اعمار پاپ‌لاين 91 كيلومتري به ارزش 90 ميليون دالر امريكايي از اين ناحيه تا به فابريكه كود و برق ولايت بلخ در آينده‌اي نزديك روي دست گرفته مي‌شود.
او افزود: «وزارت معادن در جلسه‌هاي پيهم خويش اين موضوع را تثبيت كرده است و تا چند ماه ديگر كار اين پروژه به دواطلبي سپرده خواهد شد.»
آقاي فضلي اضافه كرد: «اين رياست در نظر دارد تا دو توربين برق گازي به قدرت 600 ميگاوات برق را در فابريكه كود و برق و قريه جرقدوق شبرغان منتاژ و به بهره‌برداري بسپارد.»
يكي از راهكار‌هايي كه وزارت معادن به‌خاطر جلوگيري از آلودگي محيط زيست در نظر گرفته است، مجهز ساختن موتر‌هاي تيزرفتار و جنراتورهاي بزرگ به سيستم سوخت گاز است.
رئيس تصدي افغان‌گاز مي‌گويد كه وزارت معادن مي‌خواهد براي جلوگيري از آلودگي محيط زيست، تا چند ماه آينده، شماري از موتر‌هاي تيز رفتار و جنراتورها در شهر كابل را به سيستم سوخت گاز فشرده مجهز سازد.
رئيس تصدي افغان‌گاز اظهار كرد كه آنها كار اعمار ساختمان دستگاه‌هاي (CNG) يا گاز فشرده را در شهر شبرغان آغاز كرده‌اند و تا اوايل سال آينده آفتابي، اين دستگاه با هزينه‌ي 3 ميليون دالر امريكايي از بودجه قواي دريايي امريكا به بهره‌برداري سپرده خواهد شد.
گفتني است كه اين دستگاه قادر خواهد بود تا گاز تصفيه‌شده را به حالت فشرده در بالون‌هاي قابل‌حمل براي موتر‌هاي تيزرفتار و جنراتورهاي گازي آماده سازد كه براي سالم نگهداشتن محيط زيست مفيد خواهد بود.
به گفته آقاي فضلي، نصب و منتاژ دو دستگاه توليد برق گازي در ساحات جرقدوق شبرغان و كود و برق مزارشريف، به اساس پلان وزارت معادن آغاز شده است و كار اعمار اين دستگاه‌ها تا دو سال آينده به اتمام خواهد رسيد كه به اين ترتيب شهر كابل و ولايت‌هاي شمالي، ديگر نياز به برق وارداتي نخواهند داشت.
گفتني است از چهار دهه به اين‌سو، بيشتر از 36 حلقه چاه گاز در معادن گاز شبرغان در مناطق خواجه گوگردك، يتيم‌تاق، شكرك، جرقدوق و خواجه برهان حفر شده است كه روزانه ظرفيت استخراج 440 هزار مترمكعب گاز براي فابريكه كود و برق مزارشريف و شهروندان شبرغان، آقچه و خواجه دوكوه را دارد.
رئيس افغان‌گاز مي‌گويد كه استخراج معادن گاز اين ولايت از چهل سال پيش توسط نيروي كار متخصص شوروي وقت آغاز شده بود كه هنوزهم از مطالعات و وسايل تخنيكي آن كشور در استخراج گاز استفاده مي‌شود، اما نبود تجهيزات مدرن تخنيكي باعث كندي كار استخراج معادن در ولايت جوزجان شده است.
هم اكنون، به گفته مسؤولان در ولايت جوزجان 1700 خانه از گاز قابل سوخت اين معادن استفاده مي‌كنند كه در گذشته اين رقم به بيشتر از 20 هزار خانواده ميرسيد.
حاجي خدايقل، يك تن از باشندگان شهر شبرغان كه قبلا از اين گاز استفاده مي‌كرد، مي‌گويد: «در گذشته‌ها تمام شهر شبرغان ـ حتا اكثر از ولسوالي‌هاي آن ـ از گاز سوختي استفاده مي‌كردند، اما از قدم دولت جديد روز‌به‌روز امكانات مردم ما محدودتر مي‌شود.»
وي ميافزايد: «اگر دولت دوباره همان سيستم را احيا كند، هيچ نيازي نيست كه ما از خارج گاز خريداري كنيم.»
بشيراحمد، يك‌تن ديگر از باشندگان اين شهر به اين باور است: «بهتر آنست كه دولت به داشته‌هاي خودما توجه بيشتر داشته باشد، تا به اموال وارداتي كشور‌هاي ديگر.»
وي مي‌گويد: «اگر به قسم سابق، مواد سوختي ما از گاز معادن خود ما تمويل شود، هم براي دولت مفاد است كه سرمايه ملي حفظ مي‌شود و هم براي مردم.»
آقاي فضلي با تاييد سخنان باشندگان اين ولايت گفت: «نظر به تحقيقات فضايي و بررسي‌هاي جيالوجيست‌هاي امريكايي كه از معادن گاز شمال افغانستان انجام داده‌اند، اين بخش از كشور بيش از سه تريليون مترمكعب گاز مايع در ذخاير زير زمنيي خود به شكل دست‌نخورده دارد.»
وي افزود درصورتي كه وسايل تخنيكي مدرن استخراج گاز در اختيار آنان قرار داده شود، آنها مي‌توانند احتياج اكثر ولايت‌هاي كشور به گاز مايع را مرفوع سازند.
گفتني است كه بيشتر معادن گاز شمال در ولايت جوزجان موقعيت دارد و اين ولايت در گذشته به عنوان يك ولايت صنعتي با نفت و گاز شهرت داشت.
